สถานการณ์การกำจัดมูลฝอยติดเชื้อในโรงพยาบาลสังกัด สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ปี 2549

บทคัดย่อ

การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อทราบสถานการณ์การกำจัดมูลฝอยติดเชื้อในโรงพยาบาลในส่วนภูมิภาคที่สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข 820 แห่งในปี 2549โดยวิธีการสำรวจและสอบถามผู้ปฏิบัติงานด้านสิ่งแวดล้อมในโรงพยาบาลผลการศึกษาพบว่า โรงพยาบาลผลิตมูลฝอยติดเชื้อเฉลี่ยวันละ0.46 กก./เตียงโรงพยาบาลร้อยละ 97 มีเตาเผามูลฝอยติดเชื้อ โรงพยาบาลชุมชนร้อยละ87.1 มีเตาเผาขนาด25-50 กก./ชม. ส่วนโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไปร้อยละ 73.1 มีเตาเผาขนาด 100-180 กก./ชม เตาเผาร้อยละ 65.14 อยู่ในสภาพดี/หรือพอใช้ ที่เหลืออยู่ในสภาพชำรุด ประเด็นการใช้งาน พบว่ามีการใช้เตาเผาสม่ำเสมอเพียงร้อยละ 54.9 เนื่องจากโรงพยาบาลบางแห่งได้ส่งขยะให้หน่วยงานอื่นกำจัดแทนสำหรับการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อในโรงพยาบาล ร้อยละ 62.32 เผาเองในโรงพยาบาลรองลงมาใช้บริการของเอกชน, องค์การบริหารส่วนท้องถิ่นและโรงพยาบาลอื่น ร้อยละ 23.2,4.9 และ 3.6 ตามลำดับ โรงพยาบาลชุมชนร้อยละ 1.1 ยังกำจัดขยะไม่ถูกต้องเปรียบเทียบการกำจัดขยะปี 2547 ถึงปี 2549 พบว่า การใช้บริการของเอกชนหรือองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นมีแนวโน้มสูงขึ้น อาจเป็นเพราะการลดงบประมาณสนับสนุนการก่อสร้างเตาเผา ขณะที่เอกชนและองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นมีความพร้อมมากขึ้น การบริหารจัดการมูลฝอยติดเชื้อในโรงพยาบาลมีความแตกต่างกัน 4 รูปแบบคือ 1)บริหารจัดการเองทั้งระบบ 2) บริหารจัดการเอง แต่ให้องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นเผา 3) บริหารจัดการเองแต่ให้เอกชนเผา และ 4 บริหารจัดการเอง แต่นำไปกำจัดในโรงพยาบาลอื่นที่มีเตาเผาหรือผสมผสานตามสถานการณ์ข้อเสนอแนะ รัฐบาลควรใช้ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (GIS) มาช่วยกำหนดจุดศูนย์รวมการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อในภูมิภาค สนับสนุนภาครัฐและเอกชนด้านงบประมาณและเทคโนโลยีที่ความเหมาะสม ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีสะอาดในการจัดการสิ่งแวดล้อมและกำหนดหน่วยงานรับผิดชอบมาตรฐานการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อ