ผลของโปรแกรมพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเองต่อพฤติกรรมการ ดูแลตนเองและระดับฮีโมโกลบินเอวันซี ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลลานสกา

Abstract

 บทคัดย่อ: วัตถุประสงค์: ศึกษาผลของโปรแกรมพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเอง ต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและระดับฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

การออกแบบการวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลอง แบบสองกลุ่ม วัดผลก่อนและหลังการทดลอง

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานที่มารับบริการคลินิกเบาหวาน จำนวน 80 ราย ได้จากการเลือกแบบเจาะจง แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 40 ราย กลุ่มทดลองเข้าร่วมโปรแกรมพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเอง โดยจัดกิจกรรม กลุ่มสัมพันธ์ ทบทวนวิเคราะห์ปัญหา การประเมินและตัดสินใจตั้งเป้าหมาย การให้ความรู้ การฝึกปฏิบัติ ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเอง และแบบบันทึก ผลการตรวจฮีโมโกลบินเอวันซี วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติไค-สแควร์ และสถิติทดสอบที

ผลการวิจัย: พบว่า หลังเข้าร่วมโปรแกรม ฯ กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรม การดูแลตนเองสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ ค่าเฉลี่ยระดับฮีโมโกลบินเอวันซีในเลือดต่ำกว่า ก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.001) และมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรม การดูแลตนเองเพิ่มขึ้นสูงกว่ากลุ่มควบคุม มีค่าเฉลี่ยระดับฮีโมโกลบินเอวันซีลดลงต่ำกว่า กลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.01)

ข้อเสนอแนะ: ควรนำโปรแกรม ฯ ไปใช้กับผู้ป่วยเบาหวานและศึกษาติดตามในระยะ ยาวเพิ่มเติม รวมถึงประเด็นการให้ครอบครัวเข้ามามีส่วนร่วมในดูแล

Abstract: Objective: To study the impact that a specially designed self-care programme
had on self-care behaviour and A1c haemoglobin level in type-2 diabetes patients.
Design: Experimental two-group research with a pre-test and a post-test.
Implementation: This study was conducted on a sample of 80 type-2 diabetes
patients treated at the Diabetes Clinic of Laan Saka Hospital. The 80 subjects, selected by
means of purposive sampling, were equally divided into an experimental group and a
control group. Whilst the control group was given standard care, the experimental
group engaged in the specially designed self-care programme, which involved group
interaction; problem review and analysis; assessment and making target-setting decisions;
education; and practical sessions. Data were collected by means of (1) a personal
information questionnaire; (2) a self-care behaviour assessment form; and (3) an
A1c haemoglobin (HbA1c) level recording form. The data were analysed using
descriptive statistics, chi-square statistics and t-test statistics.
Results: After engaging in the programme, the experimental group members showed
a significant increase in their average self-care behaviour score and a significant decrease
in their average A1c haemoglobin level, both by p < .001. In addition, the experimental
group displayed an averagely higher self-care behaviour score and an averagely lower
A1c haemoglobin level than the control did, both by p < .01.
Recommendations: It is recommended that the specially designed programme
be administered to diabetes patients and that further long-term studies be conducted to
improve the programme. Moreover, it is suggested that family caregivers be trained to
take part in applying the programme to the treatment of their diabetic relatives.