ผลของการปรับพฤติกรรมโดยใช้แนวคิดทฤษฎีปัญญาสังคมต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน

Abstract

          การศึกษากึ่งทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการปรับพฤติกรรมโดยใช้แนวคิดทฤษฎีปัญญาสังคมต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน โรงพยาบาลห้วยคต จังหวัดอุทัยธานีในระหว่างเดือน กรกฎาคมถึงกันยายน 2556 กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนดเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม จำนวนกลุ่มละ 14 คน ซึ่งกลุ่มทดลองจะได้รับโปรแกรมการปรับพฤติกรรมตามแนวคิดทฤษฎีปัญญาสังคม ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม จะได้รับการประเมินความรู้ การปฏิบัติตน และค่าระดับน้ำตาลในเลือดและ HbA1C ก่อนการทดลองติดตามผลหลังทดลองสัปดาห์ที่ 4 และ 8 วิเคราะห์ข้อมูลโดยข้อมูลทั่วไปใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวนร้อยละค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบสัดส่วนของระดับน้ำตาลในเลือดและระดับ HbA1C ก่อนและหลังการทดลองโดยใช้สถิติ chi-square test หรือ Fisher exact test และเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยก่อนและหลังทดลองโดยใช้สถิติ t-test และ rank-sum test

          ผลการวิจัย พบว่า

          กลุ่มทดลองมีคะแนนความร่วมมือในการปรับพฤติกรรม คะแนนการเรียนรู้ทางปัญญาและคะแนนการปฏิบัติตัวสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ที่สัปดาห์ 4 และ 8 กลุ่มทดลองมีค่าระดับน้ำตาล FBS เฉลี่ยต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) และค่าระดับน้ำตาล FBS อยู่ในเกณฑ์ควบคุมได้มากกว่ากลุ่มควบคุม (p<0.001และ p=0.023 ตามลำดับ) ส่วนค่าระดับน้ำตาล HbA1C หลังทดลองของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.012) แต่ไม่พบความแตกต่างเมื่อเทียบกับเกณฑ์การควบคุมระดับน้ำตาล

          สรุปผล การปรับพฤติกรรมโดยใช้แนวคิดทฤษฎีปัญญาสังคมเป็นวิธีการหนึ่งที่สามารถช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้