ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดภาวะตกเลือดหลังคลอดในระยะแรก

บทคัดย่อ

ภาวะตกเลือดหลังคลอดในระยะแรกเป็นสาเหตุการเสียชีวิตที่สำคัญของหญิงคลอดบุตร มีหลายปัจจัยที่มีผลต่อภาวะตกเลือด การ ศึกษาแบบกลุ่มตัวอย่าง-กลุ่มควบคุมนี้ สำรวจปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดภาวะตกเลือดหลังคลอดในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร  พิษณุโลก โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ที่มาคลอด ระหว่างเดือนเมษายน พ.ศ. 2557 ถึงเดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2560 ประกอบ ด้วยกลุ่มผู้ที่มีภาวะตกเลือดหลังคลอด จำนวน 118 คนและกลุ่มควบคุม 236 คน พบว่า สาเหตุของการตกเลือดเกิดจากภาวะมดลูก ไม่หดรัดตัวมากที่สุด (ร้อยละ 45.8) รองลงมาคือการฉีกขาดของช่องทางคลอด (ร้อยละ 27.1) สาเหตุซึ่งเกิดจากรกพบร้อยละ  14.4 และเกิดจากสาเหตุอื่นๆ หรือพบหลายสาเหตุร่วมกันอีกร้อยละ 12.7 ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการตกเลือดหลังคลอดอย่างมีนัย สำคัญทางสถิติได้แก่ การคลอดบุตรตั้งแต่ 4 ครั้งขึ้นไป (OR 2.753; 95%CI 1.209-6.272, p-value 0.013) การตั้งครรภ์แฝด (OR 6.268; 95%CI 1.245-31.548, p-value 0.019) การใช้หัตถการช่วยคลอด (OR 3.142; 95%CI1.447-6.823, p-value 0.003) รก ค้าง (OR 12.142; 95%CI 2.645-55.737) รกเกาะต่ำ (p-value < 0.001) และการคลอดระยะที่สองนานผิดปกติ (OR  2.734;95%CI 2.250-3.324, p-value 0.003) ผลการศึกษาที่ได้สามารถนำไปใช้เฝ้าระวังหญิงตั้งครรภ์ที่มีปัจจัยเสี่ยงดังกล่าวเพื่อ ป้องกันการตกเลือดหลังคลอดและรักษาการตกเลือดหลังคลอดอย่างทันที