ผลของการใช้แผนปฏิบัติการจากเทคนิคเอไอซีต่อการจัดการขยะมูลฝอยของชุมชน

Abstract

          ขยะมูลฝอยเป็นปัญหาที่มีความสำคัญของทุกพื้นที่ เนื่องจากส่งผลกระทบต่อสุขภาวะของชุมชน การจัดการขยะมูลฝอยที่ถูกต้องของชุมชนสามารถลดปริมาณขยะมูลฝอยได้อย่างมีประสิทธิภาพ การวิจัยแบบกึ่งทดลองชนิดหนึ่งกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการจัดการขยะมูลฝอย และเปรียบเทียบประมาณขยะมูลฝอยก่อนและหลังการใช้แผนปฏิบัติการจากเทคนิคเอไอซี (AIC: Appreciation-Influence-Control) กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคัดเลือกแบบเจาะจงโดยแบ่งงออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มพัฒนาแผนปฏิบัติการซึ่งเป็นตัวแทนประชาชนบ้านถวาย ตำบลขุนคง อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 12 คน และกลุ่มดำเนินการตามแผนปฏิบัติการจัดการขยะมูลฝอยซึ่งเป็นตัวแทนจาก 160 ครัวเรือน จำนวน 160 คน รวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนมีนาคมถึงเดือนกรกฎาคม 2554 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แผนการประชุมกลุ่มโดยใช้เทคนิคเอไอซี แบบประเมินการจัดการขยะมูลฝอยของชุมชน และแบบบันทึกปริมาณขยะมูลฝอย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และทดสอบของวิลคอกซันจับคู่เครื่องหมายตำแหน่ง

          ผลการวิจัยพบว่า การจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในชุมชนหลังการใช้แผนปฏิบัติการจากเทคนิคเอไอซีดีกว่าก่อนการใช้แผนปฏิบัติการจากเทคนิคเอไอซี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 และปริมาณขยะมูลฝอย ประเภทขยะย่อยสลายได้ ขยะรีไซเคิลและขยะทั่วไป หลังการใช้แผนปฏิบัติการจากเทคนิคเอไอซีลดลงอย่างไม่มีนัยสำคัญทาสถิติ แต่ปริมาณขยะอันตรายมีปริมาณเพิ่มขึ้นกว่าเดิม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05

          ผลการวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการแก้ไขปัญหาขยะมูลฝอย โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน สามารถกระตุ้นให้ประชาชนเกิดความตระหนักต่อการจัดการปัญหาขยะมูลฝอย แต่ประมาณขยะมูลฝอยยังลดลงไม่มาก ในทางกลับกันปริมาณขยะอันตรายเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นการจัดการขยะมูลฝอยที่มีประสิทธิภาพ จึงต้องมีการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยการจัดการแบบบูรณาการ