ปัจจัยคัดสรรที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักในสตรีหลังคลอด

Abstract

          สตรีภายหลังการคลอดบุตรมีความเสี่ยงต่อการมีภาวะน้ำหนักเกินอย่างมาก ซึ่งอาจนำไปสู่โรคอ้วนและโรคเรื้อรังได้ การวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบน้ำหนักในสตรีหลังคลอดตามดัชนีมวลกายก่อนตั้งครรภ์จำแนกเป็นสี่กลุ่มคือ น้ำหนักน้อย ปกติ มาก และอ้วน และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรรกับการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักในสตรีหลังคลอด กลุ่มตัวอย่างเป็นสตรีหลังคลอดกำหนดโดยการประมาณจากอำนาจการวิเคราะห์ทางสถิติได้ขนาดกลุ่มตัวอย่าง 197 ราย และใช้การเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวกตามคุณสมบัติที่กำหนด เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ 1) เครื่องชั่งน้ำหนัก 2) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และ 3) แบบบันทึกข้อมูลปัจจัยคัดสรรที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักในสตรีหลังคลอด วิเคราะห์ข้อมูลส่วนบุคคลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบน้ำหนักใจสตรีหลังคลอดทั้งสี่กลุ่มโดยการวิเคราะห์ความแปรปรวน วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรรกับการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักในตรีหลังคลอดโดยใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล

ผลการวิจัย พบว่า

          1. น้ำหนักของสตรีหลังคลอดตามดัชนีมวลกายก่อนตั้งครรภ์มีความแตกต่างทั้ง 4 กลุ่ม

          2. ปัจจัยคัดสรรได้แก่ดัชนีมวลกายก่อนตั้งครรภ์ จำนวนครั้งของการตั้งครรภ์ น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นระหว่างการตั้งครรภ์เมื่อครบกำหนดคลอดมีความสัมพันธ์กับน้ำหนักหลังคลอดอย่างมีนัยสำคัญทาสถิติ (r = 0.732, p < 0.001; r = 0.298, p < 0.001 และ r = 0.148, p < 0.05 ตามลำดับ) ส่วนการเลี้ยงดูบุตรด้วยนมมารดาไม่มีความสัมพันธ์กับน้ำหนักหลังคลอด (r = 0.042)