ปัจจัยทำนายความสม่ำเสมอในการรับประทานยาในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน

Authors

  • นันทิยา แสงทรงฤทธิ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วันเพ็ญ ภิญโญภาสกุล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ศศิมา กุสุมา ณ อยุธยา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ศรินรัตน์ ศรีประสงค์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ยงชัย นิละนนท์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

Keywords:

ความสสม่ำเสมอในการรับประทานยา, การรับรู้ความเจ็บป่วย, ความเชื่อเกี่ยวกับยา, โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน

Abstract

ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีความเสี่ยงต่อการกลับเป็นซ้ำได้สูง การรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ
เป็นการป้องกันการกลับเป็นซ้ำของโรคหลอดเลือดสมองที่สำคัญ การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบ
บรรยายเชงิ ทำนาย มวี ตั ถปุ ระสงค์เพอื่ ศกึ ษาปัจจยั ทำ นายความสม่ำเสมอในการรบั ประทานยาในผ้ปู ่วย
โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน ได้แก่ การรับรู้ความเจ็บป่วย และความเชื่อเกี่ยวกับยา การศึกษา
ครั้งนี้ใช้กรอบแนวคิดแบบจำลองสามัญสำนึกในการควบคุมตนเอง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยซึ่งป่วยเป็น
โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันครั้งแรก ที่เข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคหลอดเลือดสมอง แผนกผู้ป่วย
นอกโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ 2 แห่ง ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำนวนรวม 75 ราย เลือก
กลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล
แบบสอบถามการรับรู้เกี่ยวกับความเจ็บป่วยฉบับย่อ แบบสอบถามความเชื่อเกี่ยวกับยา และ
แบบสอบถามความสม่ำเสมอในการรับประทานยา โดยมีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหาระหว่าง 0.8 - 1.0
และค่าสัมประสิทธิ์ความเชื่อมั่นระหว่าง 0.71 - 0.87 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และการ
วิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ

ผลการวิจัย พบว่า
กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 52 มีอายุ 61 ปีขึ้นไป ร้อยละ 73.3 มีอาการอ่อนแรงครึ่งซีก ร้อยละ 60 ป่วย
เป็นโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันมากกว่า 1 ปี ขึ้นไป และร้อยละ 88 มีโรคร่วมที่เป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองตั้งแต่ 2 โรคขึ้นไป ซึ่งการรับรู้ความเจ็บป่วยและความเชื่อเกี่ยวกับยา
สามารถร่วมกันทำนายความสม่ำเสมอในการรับประทานยาในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองได้ร้อยละ 22.6
(R2= 0.226, p <0.05) โดยพบว่า ความเชื่อเกี่ยวกับยา สามารถทำนายความสม่ำเสมอในการรับประทาน
ยาได้มากที่สุด (x̅ = 0.415, p < 0.05) รองลงมา คือ การรับรู้ความเจ็บป่วยของผู้ป่วย (x̅ = -0.293,
p < 0.05)
ผลการวิจัยครั้งนี้เป็นประโยชน์สำหรับพยาบาล ในการตระหนักถึงความสำคัญของการประเมินการ
รับรู้ความเจ็บป่วย และความเชื่อเกี่ยวกับยาของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และวางแผนการพยาบาลใน
การให้ความรู้แก่ผู้ป่วยเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงความจำเป็นในการรับประทานยาอย่าง
สม่ำเสมอตามแผนการรักษา เพื่อควบคุมปัจจัยเสี่ยงและป้องกันการกลับเป็นซ้ำ

Downloads

How to Cite

แสงทรงฤทธิ์ น., ภิญโญภาสกุล ว., กุสุมา ณ อยุธยา ศ., ศรีประสงค์ ศ., & นิละนนท์ ย. (2015). ปัจจัยทำนายความสม่ำเสมอในการรับประทานยาในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน. Nursing Journal CMU, 41(2), 61–71. Retrieved from https://he02.tci-thaijo.org/index.php/cmunursing/article/view/31735