CREATURE SYMBOLISM ON THE RELIC'S CABINETS AT ISSARES RAJANUSORN MANSION

Authors

  • Yutthanawarakorn Saengaram ภัณฑารักษ์ชํานาญการ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร สํานักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร

Keywords:

Creature symbolism, Relic-established, Issares Rajanusorn Mansion the Front Palace

Abstract

After King Pinklao passed away in 1866, his brother, King Rama IV adapted the central hall in Issares Rajanusorn Mansion, a two storey western building in the Front Palace, to be an altar room and established three carved wooden cabinets decorated with gold leaf to hold the royal relics. The relic of King Pinklao was placed in the middle cabinet, King Rama II’s relic was placed in the right hand side cabinet and Queen Sri Suriyendra’s relic was placed in the left hand side cabinet.

On each of the cabinet’s doors were carved two creatures; two dogs, two Garudas, and a Garuda with a lion. These creatures are the symbols of day in the Astagraha and the 8 planets or 8 days in Thai astrology. The Astagraha named the creatures as follows; Sunday-Garuda, Monday-tiger, Tuesday-lion, Wednesday-dog, Wednesday night-elephant, Thursday-mouse, Friday-goat and Saturday-Naga. The two creatures on cabinet’s door are symbols of the day of birth and the day of death of person as is widely understood under Thai astrology and the “Thai Art of War”.

 

References

กรมศิลปากร กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์. (2525). วัดสําคัญกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร. (จัดพิมพ์เนื่องในการสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี).

กรมศิลปากร สํานักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. (2554). ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.

“ข่าวในพระราชสํานัก.” ราชกิจจานุเบกษา. 35, 0ง (14 เมษายน 2461): 49.

เด่นดาว ศิลปานนท์. (2543). “พระที่นั่งอิศเรศราชานุสรณ์” เมืองโบราณ 26, 3 (กรกฎาคม-กันยายน) : 105-112.

ตําราพิไชยสงคราม ฉบับรัชกาลที่ 1. (2545). กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545.

พระเทวโลก (แหยม วัชรโชติ) รวบรวม. (2542). “จดหมายเหตุโหร” ใน ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 1, 9-40. กรุงเทพฯ : กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. (2472). คาถาพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระนามพระโอรสธิดา. พระนคร : โสภณพิพรรฒธนากร. (พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร โปรดให้พิมพ์ในงานฉลองพระชันษาสมายุมงคลเสมอพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปีมะเส็ง พ.ศ. 2472).

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. (2457). โบราณคดีสโมสร : ชุมนุมพระบรมราชาธิบายในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. พระนคร : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, พิมพ์แจกในงานพระเมรุ พระเจ้าบรมวงษ์เธอ พระองค์เจ้าศรีนาคสวาดิ.

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. (2506). พระบรมราโชวาทในรัชกาลที่ 5 พระราชทานแด่พระเจ้าลูกเธอ. พระนคร : กรมศิลปากร. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ นายบุญเชิด ศุภมณี และ นายประสิทธิ์ พรหมสาขา ณ สกลนคร ณ เมรุวัดมกุฏกษัตริยาราม 4 เมษายน 2506).

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. (2541). พระราชกรัณยานุสร. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.

พระสารประเสริฐ (ตรี นาคประทีป). (2512). โลกธาตุ. พระนคร : บรรณาคาร.

พิชญา สุ่มจินดา. (2555). ราชประดิษฐพิพิธทรรศนา. นนทบุรี : โรงพิมพ์มติชนปากเกร็ด.

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ. (2542). “ตํานานสถานที่และวัตถุต่างๆ ที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสร้าง.” ใน ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 5, 249-323. กรุงเทพฯ : กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ. (2556). “ตํานานนานวังหน้า.” ใน กรมพระราชวังบวรสถานมงคลสมัยรัตนโกสินทร์, 1-115. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร. จัดพิมพ์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ 28 กรกฎาคม 2555).

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์. (2505). “เรื่องพระราชประวัติในรัชกาลที่ 4 ตั้งแต่แรกทรงพระผนวชตลอดจนสวรรคาลัย โดยความย่อ.” ใน พระราชประวัติและพระราชนิพนธ์บางเรื่องในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, 1-20. พระนคร : กรมศิลปากร, 2505.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์. (2546). “เทศนาพระราชประวัติ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และอปจายนจริยา.” ใน เทศนาพระราชประวัติและพงศาวดารกรุงเทพฯ, 1-15. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2544) พระประวัติตรัสเล่า. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

ศานติ ภักดีคํา, ชาตรี ประกิตนนทการ และ พีระพัฒน์ สําราญ. (2552). สถาปัตย์วัดโพธิ์. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

หม่อมราชวงศ์สุริยวุฒิ สุขสวัสดิ์. (2535). พุทธปฏิมาในพระบรมมหาราชวัง. กรุงเทพฯ : อมรินทรพริ้นติ้ง กรุ๊พ.

อรวรรณ ทรัพย์พลอย. ผู้ตรวจสอบชําระและบรรณาธิการ. (2552). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1 ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี. กรุงเทพฯ: คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และมูลนิธิ “ทุนพระพุทธยอดฟ้า” ในพระบรมราชูปถัมภ์. (จัดพิมพ์เนื่องในโอกาสครบ 200 ปี วันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช 7 กันยายน 2552).

Downloads