“สตรีสุโขทัย” กับความเชื่อและแรงอธิษฐานผ่านจารึก

บทคัดย่อ

                  การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำอธิษฐานของสตรีสมัยสุโขทัยที่พบในจารึกทางศาสนา อันแสดงให้เห็นถึง  ความคิด ความเชื่อ และทัศนคติของสตรีสมัยสุโขทัย โดยศึกษาผ่านจารึกจำนวน 3 หลัก ได้แก่ จารึกป้านางเมาะ จารึกวัดบูรพาราม และจารึกวัดอโสการาม ผลการศึกษาพบว่า สตรีมีการอธิษฐานเพื่อตนเอง และอธิษฐานเพื่อผู้อื่น โดยพบว่าส่วนมากสตรีชนชั้นสูงจะอธิษฐานเพื่อบุคคลอื่น แต่สตรีสามัญชนจะอธิษฐานเพื่อตนเอง และยังพบความปรารถนาร่วมกันระหว่างสตรีชนชั้นสูงและสตรีสามัญชน คือ การได้เกิดเป็นบุรุษ และการได้เกิดในยุคพระศรีอาริยเมตไตร แสดงให้เห็นว่าสตรีสมัยสุโขทัยไม่พึงพอใจในสถานภาพทางสังคมของตนและต้องการความเท่าเทียมในสังคม โดยสตรีระบายความคับข้องใจผ่านคำอธิษฐานที่จารึกลงบนจารึกต่าง ๆ แสดงให้เห็นว่านอกจากจารึกจะเป็นเครื่องมือบันทึกประวัติศาสตร์แล้ว ยังมีคุณค่าในฐานะการเป็นเครื่องมือบันทึกความปรารถนาและความรู้สึกนึกคิดของบุคคลผู้เป็นเจ้าของจารึกด้วย