การพัฒนาคนไทยสู่การมีชีวิตที่ยั่งยืน Thai Human Development for Sustainable Living

บทคัดย่อ

งานวิจัยเชิงคุณภาพนี้เป็นส่วนหนึ่งของการสังเคราะห์งานวิจัยการพัฒนาคน ชุมชน และสังคมไทย ที่ได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) กลุ่มประเด็น“การศึกษาและสร้างสรรค์การเรียนรู้” ปีงบประมาณ 2558 มีทั้งสิ้น 9โครงการเก็บข้อมูลโดยลงพื้นที่ 2 ครั้ง เพื่อติดตามสังเกตการทำกิจกรรมเสวนาแลกเปลี่ยนกับผู้วิจัยและกลุ่มเป้าหมายของแต่ละโครงการ สัมภาษณ์เชิงลึกนักวิจัยเกี่ยวกับบริบทพื้นที่และจัดเวทีประชุมระดมสมองร่วมกับผู้วิจัยทุกโครงการรวมถึงการวิเคราะห์จากรายงานวิจัย และรวบรวมข้อมูลเพิ่มจากแนวคำถามปลายเปิดที่ส่งให้ผู้วิจัยก่อนและเปิดโอกาสให้นักวิจัยแสดงความคิดเห็นในภาพลึกถึงประเด็นการพัฒนาคนไทย

            ผลการศึกษา พบว่า ทุกโครงการวิจัยมีการพัฒนาคนอย่างต่อเนื่องโดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมให้ผู้ร่วมวิจัยร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ และค้นหาศักยภาพของเจ้าของปัญหาในชุมชน พัฒนากระบวนการเรียนรู้ให้คนทุกช่วงวัยได้รับการคุ้มครองสิทธิ์ มีการสร้างสรรค์การเรียนรู้เพื่อสร้างความสมบูรณ์ของร่างกายจิตใจและการสร้างคุณภาพชีวิต ซึ่งส่งผลเป็นพลังของชุมชนมาพัฒนาคนให้ได้รับการรับรองสิทธิและพิทักษ์สิทธิสร้างความมั่นคงในชีวิต มีกระบวนการพัฒนา 4 ลักษณะ ได้แก่ 1) การเสริมพลังอำนาจบุคคลเพื่อส่งเสริมสุขภาพ 2) การพัฒนาหลักสูตรการเรียนข้ามวัฒนธรรมในระบบการศึกษา 3) การส่งเสริมอาชีพสู่การสร้างความมั่งคั่ง4) การสร้างเครือข่ายชุมชนส่งเสริมการศึกษานอกระบบสู่การเรียนรู้ตลอดชีวิต

ทุกโครงการเสนอแนะให้ทุกชุมชนส่งเสริมการเรียนร่วมกันเพื่อลดช่องว่างระหว่างวัยให้ผู้สูงอายุถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์แก่วัยเด็กและวัยทำงาน ให้วัยทำงานขับเคลื่อนและดูแลคนทุกคนในพื้นที่ จัดบริการสุขภาพและสวัสดิการสังคม ลดการเบียดพื้นที่ทางสังคมโดยการมีส่วนร่วมของคนจึงเป็นการเสริมพลังอำนาจสู่การพัฒนาคนทั้งด้านสุขภาพ เศรษฐกิจ สังคม อนุรักษ์วัฒนธรรมสู่การสร้างคนให้สมบูรณ์ มั่งคั่งและยั่งยืนต่อไป