การตีความพุทธภาวะเชิงอัตวิสัยที่มีผลต่องานวรรณกรรม สำคัญของพระอัศวโฆษ

บทคัดย่อ

อัตวิสัยเชิงวรรณกรรมเกิดจากฐานการมองความจริงเชิงจิตนิยมสัมบูรณ์ ทำให้การคิดเกี่ยวข้องกับ โลกแห่งปรากฏการณ์กลายเป็นสื่อ (เครื่องมือ) โดยอาศัยเนื้อหาที่เป็นปรมัตถสัจกับพุทธประวัติ ซึ่งถือเป็น อนุตริยะด้านสมมติสัจ เพื่อนำไปสู่จิตที่สมบูรณ์ ก่อให้เกิดรสทางสุนทรียธาตุกับจิต สื่อที่กระทบกับจิตมาก ที่สุด คือ วรรณกรรม ซึ่งเป็นเรื่องราวเนื้อหาที่จิตมีการประมวลและส่งผลทันทีกับจิต ลักษณะวรรณกรรม เชิงจิตวิสัยมีผลต่อการสร้างศีลธรรมที่มีฐานจากสัจธรรม งานวรรณกรรมของพระอัศวโฆษได้สร้าง สุนทรียภาพเชิงกุศลจิตให้กับมโนภาพได้อย่างยอดเยี่ยม วิธีการดังกล่าวเกิดจากการหยั่งรู้ความเป็นปรมัตถ ธรรมของจิตแบบเอกภาพสมบูรณ์ของพระพุทธศาสนา จนส่งผลให้วรรณกรรมของพระอัศวโฆษได้รับความ นิยมอย่างสูงยิ่ง ไม่มีเรื่องราวพระพุทธประวัติใดงดงามยิ่งกว่าแม้กระทั่งปัจจุบัน