การใช้โวหารภาพพจน์ในวรรณคดี เรื่อง “อิเหนา” บทพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 2

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง “การศึกษาวิเคราะห์การใช้โวหารภาพพจน์ในวรรณกรรมเอกเรื่อง อิเหนา”         บทพระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์         การใช้โวหารภาพพจน์ในวรรณกรรมเอกเรื่อง “อิเหนา” ผู้วิจัยได้ศึกษารวบรวมข้อมูลจากเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับโวหารภาพพจน์ ผลการวิจัยพบว่า

          การศึกษาวิเคราะห์การใช้โวหารภาพพจน์ วรรณกรรมเอกเรื่อง “อิเหนา” บทพระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยนั้นพบโวหารภาพพจน์ ครบทั้ง 4 ประเภท โดยโวหารภาพพจน์ที่พบมากที่สุดคือ อุปมา รองลงมาเป็น สัทพจน์  อติพจน์ และอุปลักษณ์ ตามลำดับ

คุณค่าด้านกลวิธีการแต่ง ด้านจินตภาพ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงใช้ คำบรรยายได้ชัดเจน สามารถทำให้ผู้อ่านสามารถคิดภาพตามและได้รับอรรถรสในการอ่านมากขึ้น    การเล่นคำ โดยการซ้ำคำ มีการใช้ภาษาสละสลวยงดงาม การเล่นคำพ้องเสียง เล่นสัมผัสการใช้โวหารภาพพจน์เปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนสิ่งหนึ่ง ทำให้เห็นภาพได้ชัดเจนยิ่งขึ้น การเปรียบเทียบการเกินจริง เพื่อเน้นความรู้สึกให้ผู้อ่านเห็นภาพและเกิดความลึกซึ้งในเนื้อหาที่อ่าน นอกจากนี้ยังดัดแปลงสอดแทรกธรรมเนียมและรสนิยมของคนไทยได้โดยไม่ขัดกับเรื่องเดิม แสดงให้เห็นถึงสภาพการศึกสงครามเมื่อครั้งอดีต  วรรณกรรมอิเหนาจึงเป็นวรรณคดีที่มีความ โดดเด่นและควรค่าแก่การอ่านเป็นอย่างยิ่ง