พัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานโดยใช้กระบวนการ มีส่วนร่วมของครอบครัวและชุมชน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานโดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของครอบครัวแล ะชุมชน ประชากร คือ ผู้สูงอายุเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี 5,797 คน บุคคลในครอบครัวอย่างน้อย 1 คน จาก 10,253 ครัวเรือน ผู้นำชุมชนจาก 26 ชุมชน กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเจาะจง เป็นผู้สูงอายุที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวาน 60 คน ผู้ดูแลผู้สูงอายุในครอบครัว 40 คน ตัวแทนชุมชน 20 คน รวม 120 คน ขั้นตอนวิจัยมี 4 ขั้นตอน คือ 1) ค้นหาปัญหา 2) วางแผนแก้ปัญหา 3) ลงมือปฏิบัติ 4) สะท้อนผลและประเมินผล เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก สนทนากลุ่ม สังเกตแบบมีส่วนร่วมและแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูล โดยวิเคราะห์เนื้อหา และสถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า วิธีค้นหาความต้องการการดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน ประกอบด้วย การประเมินภาวะสุขภาพ ความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุ และ การสนับสนุนของครอบครัวและชุมชน การวางแผนแก้ปัญหาควรใช้กระบวนการมีส่วนร่วมระหว่าง ผู้สูงอายุ ครอบครัว และชุมชน ควรลงมือปฏิบัติตามบทบาทตนเอง ดังนี้ บทบาทผู้สูงอายุ 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านรับประทานยา 2) ด้านรับประทานอาหาร 3) ด้านออกกำลังกาย 4) ด้านจัดการความเครียด บทบาทผู้ดูแลและชุมชน ได้แก่ 1) ความรู้โรคเบาหวานและการดูแล 2) ทักษะปฏิบัติการดูแล 3) ทัศนคติที่ดีต่อการดูแลผู้สูงอายุและต่อตนเอง บทบาทของบุคลากรทางการแพทย์ ได้แก่ 1) ติดตามและประเมินผล 2)สะท้อนผลลัพธ์ 3) สนับสนุนให้คำปรึกษาต่อผู้สูงอายุและผู้ดูแล โดยมีผลการใช้รูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน ในภาพรวมอยู่ในระดับ พึงพอใจมากที่สุด (= 4.55, SD = 0.64) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ผู้ใช้รูปแบบมีความพึงพอใจด้านความสามารถนำไปใช้ของรูปแบบ มากที่สุด (= 4.69, SD = 0.63) รองลงมาคือ ด้านความครบถ้วนของรูปแบบและความเหมาะสมเป็นไปได้ในการใช้งาน (= 4.55, SD = 0.70, = 4.55, SD = 0.75)