มายาคติในนิทานพื้นบ้านล้านนา

Main Article Content

เอื้อมพร ทิพย์เดช
สนม ครุฑเมือง
เปรมวิทย์ วิวัฒนเศรษฐ์

บทคัดย่อ

    การวิจัยเรื่อง “มายาคติในนิทานพื้นบ้านล้านนา”  มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษามายาคติที่ปรากฏในนิทานพื้นบ้านล้านนา  โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากนิทานพื้นบ้านล้านนาที่รวบรวมโดยสถาบันวิจัยสังคม  มหาวิทยาลัยเชียงใหม่  และใช้แนวคิดเรื่องมายาคติ  แนวคิดเรื่องคู่ตรงข้าม และแนวคิดเรื่องสัญวิทยา  เป็นแนวทางในการศึกษา 


     ผลการวิจัยพบว่านิทานพื้นบ้านล้านนาปรากฏมายาคติ 4 ประการ  ได้แก่  มายาคติว่าด้วยเรื่องชายเป็นใหญ่  แสดงให้เห็นถึงค่านิยมของคนล้านนาที่ยกย่องให้เพศชายอยู่เหนือสตรี    มายาคติว่าด้วยอคติทางชาติพันธุ์  แสดงให้เห็นถึงการแบ่งแยกระหว่างพวกเราพวกเขา  และประกอบสร้างให้พวกเราอยู่เหนือกว่าพวกเขา   มายาคติว่าด้วยเรื่องการปกครอง  แสดงให้เห็นถึงการเคารพ  เชื่อฟัง คนที่เป็นตัวแทนของภาครัฐ  ในการตัดสินหรือกระทำการใด ๆ และมายาคติว่าด้วยเรื่องชนชั้น  แสดงให้เห็นถึงการให้คุณค่าของเงิน  การศึกษา  และระบบอาวุโส

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2545). สัญวิทยา, โครงสร้างนิยม, หลังโครงสร้างนิยมกับการศึกษารัฐศาสตร์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิภาษา.

ทยากร แซ่แต้. (2551). มายาคติทางวัฒนธรรมที่ปรากฏในละครเกาหลีและการสร้างประโยชน์ทางธุรกิจ. นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

นพพร ประชากุล. (2555). คำนำเสนอบทแปล. ใน วรรณพิมล อังคศิริสรรพ (แปล), มายาคติ, กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.

ปฐม หงษ์สุวรรณ. (2551). นานมาแล้ว มีเรื่องเล่า นิทาน ตำนาน ชีวิต. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ประคอง นิมมานเหมินท์. (2551). นิทานพื้นบ้านศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พัชรี โชติถาวรรัตน์. (2528). แนวความคิดทางการเมืองของลานนาไทยสมัยราชวงศ์มังราย (พ.ศ.1839 -2101): วิเคราะห์จากเอกสารใบลานภาคเหนือ. อักษรศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันวิจัยสังคม. (2527). นิทานพื้นบ้านล้านนา : เอกสารข้อมูล เล่ม 1. เชียงใหม่: ฝ่ายวิจัยล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันวิจัยสังคม. (2528). นิทานพื้นบ้านล้านนา : เอกสารข้อมูล เล่ม 2. เชียงใหม่: ฝ่ายวิจัยล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันวิจัยสังคม. (2530ก). นิทานพื้นบ้านล้านนา : เอกสารข้อมูล เล่ม 3. เชียงใหม่: ฝ่ายวิจัยล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันวิจัยสังคม. (2530ข). นิทานพื้นบ้านล้านนา : เอกสารข้อมูล เล่ม 4. เชียงใหม่: ฝ่ายวิจัยล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันวิจัยสังคม. (2532). นิทานพื้นบ้านล้านนา : เอกสารข้อมูล เล่ม 5. เชียงใหม่: ฝ่ายวิจัยล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ยศ สันตสมบัติ. (2543). หลักช้าง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

สรัสวดี อ๋องสกุล. (2546). ประวัติศาสตร์ล้านนา. (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: อมรินทร์.

สิทธิโชค วรานุสันติกุล. (2546). จิตวิทยาสังคม: ทฤษฎีและการประยุกต์ (Spcial Psychology: Theorise and Application). กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดยูเคชั่น.

อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว. (2543). คนเมือง ในตำนานประวัติศาสตร์ ในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่. กรุงเทพฯ: ตรัสวิน.

Barthes, R. (1973). Myth today, In his Mythologies, pp. 117-174. Translated by Annette Lavers. Londod: Paladin.

Dijk, T.A. (1997). The study of discourse. in Van Dijk’ T.A. (ed.). Discourse as Structure and Process. London: SAGE.