อัตลักษณ์ของคนล้านนาจากบทเพลงลูกทุ่งคำเมืองที่ขับร้องโดย อบเชย เวียงพิงค์

Main Article Content

เกษร ยอดแก้ว
นราวัลย์ พูลพิพัฒน์
ศรีวิไล พลมณี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ของคนล้านนาและบทบาทหน้าที่ของเพลงลูกทุ่งคำเมือง  ที่ขับร้องโดยอบเชย เวียงพิงค์ แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ บทเพลงลูกทุ่งคำเมืองที่ขับร้องโดยอบเชย เวียงพิงค์ จากผลงานเพลงชุดที่ 1- ชุดที่ 4 จำนวน 43 เพลง โดยใช้เครื่องมือในงานวิจัยคือ แบบบันทึกการวิเคราะห์
อัตลักษณ์  แบบบันทึกการวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ และเสนอรายงานโดยการพรรณนาวิเคราะห์


ผลการวิจัยพบว่า อัตลักษณ์ของคนล้านนาในเพลงลูกทุ่งคำเมืองมี 8 อัตลักษณ์  อัตลักษณ์ที่โดดเด่น คือ
อัตลักษณ์ด้านภาษา รองลงมา คือ อัตลักษณ์ด้านประเพณี อัตลักษณ์ด้านอุปนิสัยของคนล้านนา อัตลักษณ์ของสตรีล้านนา อัตลักษณ์ด้านสถานที่ อัตลักษณ์ด้านอาหาร อัตลักษณ์ด้านดนตรี และอัตลักษณ์ด้านการประกอบอาชีพ ตามลำดับ ส่วนบทบาทหน้าที่ของเพลงลูกทุ่งคำเมือง พบว่ามี 4 บทบาท บทบาทหน้าที่ที่โดดเด่น คือ บทบาทหน้าที่ด้านการอธิบายกำเนิดอัตลักษณ์ของกลุ่มชนและพิธีกรรม รองลงมาคือ บทบาทหน้าที่ด้านการเป็นกระจกส่องให้เห็นวัฒนธรรม บทบาทหน้าที่ด้านการรักษาแบบแผนพฤติกรรมของบุคคล  และบทบาทหน้าที่ด้านความสนุกสนานบันเทิง  ตามลำดับ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กาญจนา แก้วเทพ. (2544). ศาสตร์แห่งสื่อและวัฒนธรรมศึกษา. กรุงเทพฯ: เอดิสันเพรสโปรดักส์.

ขวัญใจ บุญคุ้ม. (2559). วัจนลีลาและบทบาทหน้าที่ของเพลงลูกทุ่ง. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่).

ฐิตินัน บ.คอมมอน. (2555). เพลงและอัตลักษณ์วัฒนธรรมชุมชน: จรัล มโนเพ็ชร กับบทบาทของนักรบทางวัฒนธรรมดนตรีล้านนา. นิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 6(2), 145-165.

พรพรรณ วรรณา. (2542). เพลงคำเมือง. ในสารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคเหนือ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทยธนาคารไทยพาณิชย์.

ไพฑูรย์ มีกุศล. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ป.6 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: วัฒนาพานิช.

ยุวรี กุศล. (2554). อัตลักษณ์ชาวอีสานจากบทเพลงลูกทุ่งที่ขับร้องโดย ต่าย อรทัย. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่).

รังสรรค์ จันต๊ะ. (2544). เอกสารคำสอนคติชนวิทยา. เชียงใหม่: สิรินาถการพิมพ์.

รัชนี กาวิ. (2558). นิทาน ตำนาน ภูมินามและประวัติศาสตร์: บทบาทหน้าที่ คุณค่าและอัตลักษณ์ของ ชุมชนท่าผาปุ้ม ตำบลท่าผาปุ้ม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.

ศิราพร ณ ถลาง. (2552). ทฤษฎีคติชนวิทยา วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนาน-นิทานพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุกัญญา เชาว์น้ำทิพย์. (2549). อัตลักษณ์ของชาวล้านนาในนวนิยายของมาลา คําจันทร์. (ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต, สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ).

สุรพล ดำริห์กุล. (2545). แผ่นดินล้านนา. กรุงเทพฯ: ด่านสุทธาการพิมพ์.

อารี ถาวรเศรษฐ์. (2546). คติชนวิทยา. กรุงเทพฯ: พัฒนาศึกษา.

ศุภกิตติ์ คุณา. (ม.ป.ป.). อบเชย เวียงพิงค์ นักร้องเสียงอมตะ ตำนานเพลงปี๋ใหม่เมือง. สืบค้นจาก https://www. archive.is/