การวิเคราะห์ตัวชี้วัดความยั่งยืนของโซ่คุณค่ากาแฟอาราบิก้าไทย

Main Article Content

Lu’lu’atul Fatehah
Apichaya Lilavanichakul
Parthana Parthanadee

บทคัดย่อ

         การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มศักยภาพการแข่งขันของกาแฟอาราบิก้าไทย โดยการพัฒนาโซ่คุณค่าสู่ความยั่งยืนทั้งในเชิงเศรษฐศาสตร์ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยเก็บข้อมูลจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในโซ่อุปทานจากการสัมภาษณ์แบบตัวต่อตัว ด้วยแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง ผลการศึกษาพบว่า ในเชิงสังคม การไหลของข้อมูลและการไหลของวัสดุมีประสิทธิผลเป็นที่น่าพอใจ แต่ความสัมพันธ์ระหว่างผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในโซ่อุปทาน โดยเฉพาะในส่วนปลายน้ำยังมีประสิทธิภาพน้อย นอกจากนี้ผลจากการสัมภาษณ์ยังแสดงให้เห็นว่า ความพยายามในการส่งเสริมกาแฟอาราบิก้าของผู้ผลิตได้ส่งผลกระทบในเชิงบวกต่อชุมชน ในเชิงเศรษฐศาสตร์พบว่า ผู้ที่ได้รับสิทธิ์ในการจำหน่ายกาแฟในรูปแบบร้านแฟรนไชส ์ มีมูลคา่ เพิ่มสูงสุดที่ 88% ในขณะที่ผ้ปู ลูกกาแฟมีมูลค่าเพิ่มอย่รู ะหว่าง 2.2% ในช่องทางแฟรนไชส์จนถึง 17.4% ในช่องทางการส่งออก คิดเป็นมูลค่าเพิ่มเฉลี่ยที่ 8.5% ในเชิงสิ่งแวดล้อม ซึ่งประเมินจากปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยออกมาจากผลิตภัณฑ์ (Carbon footprint) ในขั้นตอนการปลูก การผลิต และการขนส่ง จากการใช้ปุ๋ย พลังงานไฟฟ้า และพลังงานเชื้อเพลิง ผลจากการคำนวณพบว่า กิจกรรมของผู้ปลูกกาแฟซึ่งรวมการเพาะปลูกและการขนส่งกาแฟเชอรี่ มีค่าศักยภาพในการทำให้เกิดภาวะโลกร้อน (Global Warming Potential: GWP) สูงที่สุด โดยทั้งตลอดโซ่คุณค่ากาแฟมีค่า GWP รวมเท่ากับ 3.3 กิโลกรัม CO2e ต่อปริมาณเมล็ดกาแฟคั่ว 1 กิโลกรัม ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า โซ่คุณค่ากาแฟอาราบิก้าไทยยังมีศักยภาพในการพัฒนาเพื่อปรับปรุงสมรรถภาพในเชิงความยั่งยืนได้อีก

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Brander, M., Sood, A., Wylie, C., Haughton, A. & Lovell, J. (2011). Technical paper: electricity-specifc emission factors for grid electricity. Retrieved July 18, 2017, from https://ecometrica.com/assets/Electricity-specifc-emission-factors-for-grid-electricity.pdf

British Standards Institutions (bsi). (2011). PAS 2050. Retrieved March 5, 2018, from https://shop.bsigroup.com/Browse-By-Subject/Environmental-Management-and-Sustainability/PAS-2050/

Brommer, E., Stratmann, B. & Quack, D. (2011). Environmental impacts of different methods of coffee preparation. International Journal of Consumer Studies, 35(2), 212-220.

Clark, J. H. (2002). Handbook of Green Chemistry and Technology. London: Blackwell Science. European Environment

Agency (EEA). (2016). EMEP/EEA Air Pollutant Emission Inventory Guidebook 2016. Retrieved June 23, 2017, from https://www.eea.europa.eu/publications/emep-eeaguidebook-2016

Fearne, A., Martinez, M. G. & Dent, B. (2012). Dimensions of sustainable value chains: implications
for value chain analysis. Supply Chain Management: An International Journal, 17(6), 575-581.

Franchetti, M. J. & Apul, D. (2012). Carbon Foot Print Analysis: Concepts, Methods, Implementation, and Case Studies. London: CRC Press.

Hassard, H. A., Couch, M. H., Techa-erawan, T. & McLellan, B. C. (2014). Product carbon footprint and energy analysis of alternative coffee products in Japan. Journal of Cleaner Production, 73, 310-321.

Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). (2006). Chapter 11: N2O Emissions from Managed Soils, and CO2 Emissions from Lime and Urea Application. Retrieved July 20, 2017, from https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/vol4.html

International Trade Centre (ITC). (2012). Product Carbon Footprinting Standards in the Agri-Food Sector (Technical Paper). Geneva: ITC.

Killian, B., Rivera, L., Soto, M. & Navichoc, D. (2013). Carbon footprint across the coffee supply chain: the case of Costa Rican coffee. Journal of Agricultural Science and Technology B, 3(3), 151-170.

Kneafsey, M., Venn, L., Schmutz, U., Balázs, B., Trenchard, L., Eyden-Wood, T., Bos, E., Sutton, G. & Blackett, M. (2013). Short Food Supply Chains and Local Food Systems in the EU: A State of Play of Their Socio-Economic
Characteristics. Luxembourg: Publications Offce of the European Union.

Labuschagne, C., Brent, A. C. & van Erck, R. P. G. (2005). Assessing the sustainability performances of industries. Journal of Cleaner Production, 13(4), 373-385.

Murphy, M. & Dowding, T. J. (2011). The Coffee Bean: A Value Chain and Sustainability Initiatives Analysis. Retrieved July 21, 2018, from https://global.business.uconn.edu/wp-content/uploads/sites/1931/2017/01/The-Coffee-Bean.pdf

Narayan, D. & Pritchett, L. (1999). Cents and Sociability: Household Income and Social Capital in Rural Tanzania. Economic Development and Cultural Change, 47(4), 871-897.

Noponen, M. R. A., Edward-Jones, G., Haggar, J. P., Soto, G., Attarzadeh, N. & Healey, J. R. (2012). Greenhouse gas emissions in coffee grown with differing input levels under conventional and organic management. Agriculture, Ecosystems, and Environment, 151, 6-15.

Noponen, M. R. A., Haggar, J. P., Edwards-Jones, G. & Healey, J. R. (2013). Intensifcation of coffee systems can increase the effectiveness of REDD mechanisms. Agricultural Systems, 119, 1-9.

Okoko, A., Reinhard, J., Von Dach, S. W., Zah, R., Kiteme, B., Owuor, S. & Ehrensperger, A. (2017). The carbon footprints of alternative value chains for biomass energy for cooking in Kenya and Tanzania. Sustainable Energy
Technologies and Assessments, 22, 124-133.

Panmanee, C. & Keereekeaw, A. (2014). Guidelines on Improvement of Organic Arabica Coffee Farmers Potential in the Northern of Thailand: The Applications of Value Chain Concept. Chiang Mai: Maejo University. [in Thai]

Porter, M. (1985). Competitive advantage: creating and sustaining superior performance with new introduction. New York: Free Press.

Salomone, R. (2003). Life cycle assessment applied to coffee production: investigating environmental impacts to aid decision making for improvements at company level. Food, Agriculture & Environment, 1(2), 295-300.

Sampanpanish, P. (2012). Use of organic fertilizer on paddy felds to reduce greenhouse gases. ScienceAsia, 38(4), 323-330.

Tan, J. & Zaelani, S. (2009). Green value chain in the context of sustainability development and sustainable competitive advantage. Global Journal of Environmental Research, 3(3), 234-245.

The Donor Committee for Enterprise Development (DCED). (2012). Green Value Chains to Promote Green Growth. Retrieved June 22, 2017, from https://www.enterprise-development.org/wpcontent/uploads/Green_Value_Chains_to_Promote_Green_Growth.pdf

Yamane, T. (1967). Elementary sampling theory. New Jersey, USA: Prentice Hall Englewood Cliffs.