พัฒนาการจากสโมสรนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์สู่องค์การนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในบริบททางการเมืองระหว่างปี 2484-2516
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทบาทของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในวิกฤตการณ์เมืองไทยในเดือนตุลาคม 2516 เป็นที่รับรู้ในวงกว้าง บทบาทและแนวคิดของนักศึกษาธรรมศาสตร์ได้รับการศึกษาและนำเสนออย่างกว้างขวาง อย่างไรก็ตาม องค์กรนักศึกษาของสถาบันนี้เป็นโครงสร้างสำคัญในการทำกิจกรรมของนักศึกษาธรรมศาสตร์ ถูกสร้างและพัฒนาควบคู่กับมหาวิทยาลัยและนักศึกษามาหลายทศวรรษแต่กลับไม่ได้รับความสนใจศึกษาเท่าที่ควร แม้ว่าองค์กรนี้จะมีผลกระทบต่อทั้งสถาบันการศึกษาและการเมืองระดับชาติ บทความนี้จึงมุ่งศึกษากำเนิดและพัฒนาการขององค์กรนักศึกษาในบริบทประวัติศาสตร์การเมืองที่มีความสำคัญกับทั้งนักศึกษาธรรมศาสตร์และของคนไทย เพื่อแสดงให้เห็นว่าองค์กรนักศึกษานี้เป็นแรงผลักดันที่อยู่เบื้องหลังการเคลื่อนไหวทางการเมืองของนักศึกษามาโดยตลอด
Article Details
ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนและสงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารนี้เป็นของผู้เขียน คณะกรรมการวารสาร ภาควิชาประวัติศาสตร์ฯ กองบรรณาธิการ ตลอดจนกรรมการกลั่นกรองประจำฉบับ ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องกับข้อคิดเห็นเหล่านั้น
References
กัณหา แสงรายา. “สังเขปวรรณกรรมไทยสมัยใหม่ตั้งแต่เริ่มต้นจนถึง ยุค ‘ป่าแตก’ .” ใน ปริทรรศน์วรรณกรรมไทยสมัยใหม่, 13–43. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิชาการ 14 ตุลา, 2546.
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. ธรรมศาสตร์และการเมืองเรื่องพื้นที่. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์, 2548.
—. รายงานการวิจัย เรื่อง ประวัติมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ: เสนอต่อสถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2532.
ประยงค์ คงเมือง. ธรรมศาสตร์ประกาศนาม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน, 2547. (ครบรอบ 70 ปี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
ประจวบ อัมพะเศวต. พลิกแผ่นดิน ตอน ขบวนการสังคมนิยมในไทย. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ, 2546.
———. พลิกแผ่นดิน ประวัติการเมืองไทย 24 มิถุนายน 2475 - 14 ตุลาคม 2516. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ, 2543.
ประจักษ์ ก้องกีรติ. “ก่อนจะถึง 14 ตุลา: ความเคลื่อนไหวทางการเมืองวัฒนธรรมของนักศึกษาและปัญญาชนภายใต้ระบอบเผด็จการทหาร (พ.ศ. 2506-2516).” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2545.
———. และแล้วความเคลื่อนไหวก็ปรากฏ การเมืองวัฒนธรรมของนักศึกษาและปัญญาชนก่อน 14 ตุลา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2548.
สโมสรนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. การอภิปรายเรื่องธรรมศาสตร์กับการปกครองในรูปองค์การนักศึกษา. กรุงเทพฯ, 2515.
เสกสรรค์ ประเสริฐกุล. มหาวิทยาลัยชีวิต. กรุงเทพ: สามัญชน, 2546.
“ดร.อดุล:มิได้คัดค้านเลือกตั้งองค์การแต่อยากให้รอฟังสภาก่อน.” มหาวิทยาลัย (กุมภาพันธ์ 2516): 1.
“ธรรมนูญองค์การน.ศ.ม.ธ.อาจเป็นหมันด้วยเหตุสุดวิสัย.” มหาวิทยาลัย (กรกฎาคม 2515): 1.
“นายก ส.ม.ธ.” มหาวิทยาลัย (สิงหาคม 2515): 4.
“นายก ส.ม.ธ. เลือกตั้งองค์การ 2 มีนาคมแน่นอน.” มหาวิทยาลัย (กุมภาพันธ์ 2516): 1.
“นายก ส.ม.ธ. ว่า "นักศึกษาไม่สนใจนบายเท่ากับละเลยสิทธิของตน".” มหาวิทยาลัย (กรกฎาคม 2514): 1และ12.
“เลื่อนเลือกตั้ง อ.ม.ธ. อ้างว่าอาจเป็นโมฆียะ.” มหาวิทยาลัย (มีนาคม 2516): 1 และ 12.
“สโมสรชุดสุดท้าย?” มหาวิทยาลัย (มิถุนายน 2514): 3และ10.
สัมพันธ์ รัตนติลก ณ ภูเก็ต. “นายกส.ม.ธ. นายสัมพันธ์ เศรษฐาภรณ์.” มหาวิทยาลัย (สิงหาคม 2515): 4.
เสนอ สามัญบุตร. “องค์การฯกับการแสวงหาของนักศึกษา.” มหาวิทยาลัย (มกราคม 2516): 1.
"องค์การ น.ศ. ผ่านสภามหาวิทยาลัยแล้วคาดเลือกตั้งใน 2 มีนาคมนี้ แน่นอน." มหาวิทยาลัย (กุมภาพันธ์ 2516): 1 และ 10.
“องค์การนักศึกษา ม.ธ อาจเสร็จทันในปีหน้า.” มหาวิทยาลัย (กรกฎาคม 2515): 1 และ 12.
“องค์การฯกับการแสวงหาของนักศึกษา.” มหาวิทยาลัย (มกราคม 2516): 1.
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, B 1.1.13/70 “สโมสรนักศึกษา มธ. พรรคนักศึกษาในมหาวิทยาลัย.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.2/3 กล่อง 1 “ข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่าด้วยสโมสรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พุทธศักราช 2502.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (1) ฆสบ.3.7/1 “ข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่าด้วยการปกครองนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พุทธศักราช 2516.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/27 กล่อง 3 “ขอเสนอข้อคิดเห็นเพิ่มเติมเกี่ยวกับร่างองค์การฯ ข้อ 13.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/27 กล่อง 3 “โครงร่างองค์การนักศึกษา.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/27 กล่อง 3 “ชี้แจงข้อเท็จจริงการร้องเรียนของนายก สมธ.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/27 กล่อง 3 “แต่งตั้งคณะกรรมการบริหารองค์การนักศึกษา (ปีการศึกษา 2516).”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/27 กล่อง 3 “เรื่องนักศึกษาอภิปรายเรื่องข้อบังคับสโมสรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พุทธศักราช 2501.”
หอจดหมายเหตุธรรมศาสตร์, (2) มธ. 2.10.1/34 กล่อง 3 “แต่งตั้งกรรมการสโมสรนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.”