วาทกรรมกลอนลำของศิลปินแห่งชาติในด้านคุณธรรมจริยธรรม

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีจุดประสงค์ในการศึกษาคือ เพื่อศึกษารูปแบบของวรรณกรรมประเภทกลอนลำของศิลปินแห่งชาติในภาคอีสาน และเพื่อศึกษาวาทกรรมของวรรณกรรมประเภทกลอนลำของศิลปินแห่งชาติในภาคอีสาน ในด้านคุณธรรม จริยธรรม โดยมีขอบเขตการวิจัย คือ เนื้อหาของกลอนลำของศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หมอลำ) ที่ยังมีชีวิตอยู่ จำนวน 3 ท่าน ได้แก่ นางฉวีวรรณ ดำเนิน ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (หมอลำ) ประจำปี พ.ศ. 2536 นายฉลาด ส่งเสริม (ป.ฉลาดน้อย) ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หมอลำ) ประจำปี พ.ศ. 2548 และนางนิตยา รากแก่น (บานเย็น รากแก่น) ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หมอลำ) ประจำปี พ.ศ. 2556 โดยใช้แนวคิดเกี่ยวกับการศึกษาหมอลำและแนวคิดเกี่ยวกับการศึกษาคุณธรรม จริยธรรมเป็นกรอบในการศึกษา ในการศึกษาครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพในการเก็บรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลแบบพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบและประเภทกลอนลำของศิลปินแห่งชาติในภาคอีสาน ได้แก่ ลำพื้น ลำกลอน ลำเพลิน และลำล่อง ด้านทำนองของกลอนลำ แบ่งได้เป็น 4 ทำนอง ได้แก่ รูปแบบลำทาง รูปแบบลำทางยาว รูปแบบกลอนลำทางยาว และรูปแบบลำเต้ย วาทกรรมกลอนลำของศิลปินแห่งชาติภาคอีสานในด้านคุณธรรม จริยธรรม ได้แก่ ความขยัน ความประหยัด ความซื่อสัตย์ ความอดทน ความเสียสละ ความรับผิดชอบ ความสามัคคี ความมีวินัย และการอยู่ในศีลธรรม จรรยา

The purposes of this research are to study the literature forms of northeastern-style song poem of the national artists in the Northeast region, and to study the discourses of northeastern-style song poem of the national artists in the Northeast region in term of the virtue and morality. The Delimitation of the research is to study the content of northeastern-style song poem of three national artists for the performing art (northeastern-style singer), who are still alive. There are Mrs. Chaweewan Damnoen; the national artist for the performing art (northeastern-style singer) in 1993, Mr. Chalard Songserm (P. Chalardnoy) the national artist for the performing art (northeastern-style singer) in 2005, and Mrs. Nitya Rakkaen (Banyen) the national artist for the performing art (northeastern-style singer) in 2013. This research used qualitative research methodology for data collection and data analysis in descriptive analysis.

The results of the research found the literature forms of northeasternstyle song poem are Lam Phuen, Lam Kloan, Lam Phloen and Lam Loang. The rhythms of northeastern-style song poem divide in four; the form of Lam Tang, the form of Lam Tang-yao, the form of Kloan Lam Tang-yao and the form of Lam Toei. The discourses of northeastern-style song poem in term of the virtue and morality are the diligence, saving, loyalty, patience, sacrifice, responsibility, harmony, discipline and morality.